Thu thiltihtheihna

    Tichuan Pathianin ni sarih ni chu mal a sawm a, a serh ta a, chumi niah chuan Pathianin a thil siam zawng zawng, thu ngawta a siam leh kuta a siamte chu a chawlhsan tak avangin (Genesis 2:3) 

Pathianin thu ngawta mihring a siam ni khan Pathian anpuiin amah chu a siam a, thu ngawtin mipa leh hmeichhiaah anmahni chu a siam a ni. Thu ngawta siama an awm ni khan mal a sawm a, an hmingah chuan ‘mihring’ a vuah a (Genesis 5:1) 

    Thilsiam dang zawng zawngte aia kan danglamna tangkai tak mai chu kan tawngthei hi a ni. Tawngtheilo kan hria a, kut zaizirten an inbe thin a, engemaw tawk chu an sawikaw thei ve ngei ang. Mahse, duhthala kan duh ang ang a kan tawng thei tluka hlu hi chu a awm lo. Kan ngaihtuah ngai emaw, he kan tawngtheihna hi thiltihtheihna ropui tak mai a ni a, kan tawngka chhuak hian thil a siamtha in thil a ti chhe thei a, kan hmelma nena min inremtir theih laiin inthiantha em em pawh inhmelma berah a chhuah thei a, a tawi zawnga kan sawi dawn chuan kan tawngtheihna hi kan hman dan azirin thihna leh nunna thlen thei ve ve a ni. 

Anihna takah chuan he kan tawngchhuah theihna ringawt hi chu thil hlu a ni lo. Kan tawngkam chhuak hian awmzia a neih a ngai a, kan inhriatthiam tawn a ngai. Anih loh chuan kan tawngri ringawt chu a ri nawk nawk ang a, ramsa emaw sava chiar nawk nawk ang chauh a ni ang. Hnamdang zingah kan awm a, kan hriatthiam loh tawng an hman chang chuan kan tan chuan awmze neilo a ni a, chutiang bawkin kan hriatthiam tawngin va be ngawt ila, an lo hriatthiam loh chuan kan tawngka khan awmze a nei dawn chuang lo. Awmze nei anih theihna tur chuan thu awmze nei. hriatthiam anih a pawimawh ta a ni. Kan tawngka chhuak ri hi ‘thu’ in kan dah a, chu thu chu chhiar theih, zir theih, hriatthiam theih a lo ni ta a, chumi zir leh hrethiam chu kan inbe pawh a, kan inhrethiam tlang ta a ni. Chu thu chu kan sawi chhuak a, anih dan tur anga remkhawm anih chuan kan sawirik kha awmze nei a lo ni ta thin a ni. Remkhawm dikloh emaw thu awmze neilo ri chu ri bengchheng leh ninawm mai a ni thung. 

Chuvang chuan mihringte tan hian kan tawngtheihna ringawt piahlamah thu awmze nei anih hi a pawimawh a, thu hmangin mi kan inbe pawh a, thu hmangin kan inrem a, thu hmangin kan indo a, thu hmang hian kan khawvel inrelbawlna hi a kal mup mup mai a ni. Pathian pawh hian he khawvel leh a chhunga awm zawng zawng hi thu hmangin khan a lo siam a, ‘chutichuan lo awm rawh se’ a tih mai khan thil chu anih dan tur angin a lo awm pawp pawp mai a, a bulah khan lo awm ve ni ila, amak duh ngawt ang le. 

Kan Pathian lehkhabu hmun hrang hrangah kan hmu a, thu kan han tih mai hi a lo namai lo khawp mai. Nakin hun pawha kan thiamchanna tur leh kan thiamlohna tur te pawh ‘thu’ hi a ni dawn a, Pathian thu chhuak reng reng thiltih neiloin a awm lo ang tih te a ni tawp mai. Pathian thu hian thil a tithei a, khandaih hriam tawn ang ai pawhin a hriam zawk a ni tih a ni zel a, mak tak maiin chutiang taka thiltithei chu a kawltu kan ni khauh mai. Khawvel kan hneh theihna chu he Pathian thu, a lehkhabua inziak te hi a ni mai a, a hranpa a lei emaw ran lukima thawi emaw lam kha a ni lo a, kan thusawi tawite hmangin sual kan hneh thei a, mi kan chhandam thei a, damlo kan tidam thei a, mitthi kan kaitho thei a, he khawvel leh a chhunga thil awm zawng zawng hi thu hmangin kan thuhnuaiah kan dah thei a lo ni reng mai.

Chutiang taka thiltihtheihna nei kan nih lai hian kan a tha lam zawngin nge a chhe lam zawngin kan hman tangkai zawk ang aw tih te hi ngaihtuah tham a ni. In thu chu ngaihthlak nuam malsawmna thlentu, chi a al ni fo rawh se ti a min lo fuihna te pawh hi a lo ril khawp mai. Kan ka a thu chhuak hi kan uluk a, midangte tana damna thlennan hman tum fo ila, hautak lo takin malsawmna kan thlen sak thei reng a lo ni.