Mahni inhriatna

 Tin, Lalpa thu chu ka hnenah a lo thleng leh a, ‘Israel ram chungchangah he thufing tawi an hman hi eng tihna nge, ‘pate chuan grep thur an ei a, an fate ha a tim e’ tih hi. A nuna ka nun chhung chu, Israel-ah he thufing tawi hi hman leh tih in nei tawh lo vang, tih hi Lalpa Pathian thu chhuak a ni. Ngai rawh u, Nunna zawng zawng ka ta vek a ni, pa nunna ka ta a ni ang bawkin fapa nunna pawh ka ta a ni. Thil tisual tu apiang an thi ang. (Ezekiel 18:1)

 

Mahni inthiam tumna hi mihring mize pakhat a ni a, kan tihsual hi hmuh har kan ti em em a, midang tihsual erawh chu kan hmufiah em em thung. Kan inchhung khur, kan mimal nun leh khawtlanga kan thil tawh hrang hrangah mawhpuh tur kan dap a, ram hruaitu te, khawtlang hruaitu te, an fellohna kan dap chhuak chiam thin. Mahni fel tum lam aiin midang hi fel se kan ti a, keini chu kan awmdanah kan lungawi a, midang awmdanah kan lungawilo thin. Thu tha tak tak te kan sawi a, kan ngaithla a, midangtan kan hmehbel zel a, mahniin tih leh zawm kan tum lem hleilo. Lemchanna khawvel tih takah mahni theuh fel inti midang sual ti bawk si hi kan inpel suau suau mai chu a nih hi.

Chutiang ang kan nih mek lai chuan Lalpa chuan mitin kan thiltih ang zelin min buk dawn a, kan bula mite felna emaw sualna emaw avangin kan dinhmun a danglam dawn lo. Kan sual leh thatah kan nu leh pa ten mawhphurna chu an nei ve bawk a ni thei a, kan khawtlang leh ram hruaitu ten min kaihhruai danin engemaw chen chu a hril a ni thei a, mahse rorelnaah kan ai an awh dawnlo tlat mai. Hei vang hian kan mimal nun theuh hi kan uluk a, kan inven fimkhur a ngai tak meuh meuh. Mahni pawh in enlet theilo kan nih chhung chuan midang hi chu enlo law law ang u.

Kan nun danah hian mahni inbum hi thil awmthei a ni. Mahni inthiam tlat kan nih fo chhan chu kan bula mite kan en vang a ni chawk. Mahse, chu kan inthiam avang ngawt chuan midangin thiam minlo chantir ve kher lo. Kan khawilo chhuahvah dawnah darthlalangah kan inen thin a, kan lung a awi a, hmeltha kan inti a, kan hmelthat leh thatloh erawh chu midangah a hriat thung. Kan felna tur hian midang tlinlohna kan en a, felah kan inchhiar zung zung a, kan sualnaah midang aia kan sual bikna hre duhlo khawpin kan inteh tling zung zung bawk a, kan nihna dik tak erawh chu midangah hian a lo chiang. I bula mite mit tlung zolo leh sawisep i nih chuan mahni indah sang mahla, in enletna tur leh insiam thatna tur i nei tih inhriat a tha ang.

Anih chuan mi min hmuh dan leh tehdanin kan nung dawn tihna em ni? Ni lo e, midang min hmuh dan leh tehdan hi kan nun kawng hruaitu a ni lo a, kan nun thlirletnan erawh chuan hmang thin ang u. Kan bula mite hi kan nun darthlalang an ni thei a, insiam that kan ngaihna lai te inhmuh fiahnan min puitu an ni. ‘Ka nun ania, ka thu alawm’ tih ngaihdan hi sual khurpuia min hnukluttu lian ber a ni. Famkimna hi kan lei damchhung chuan kan thleng dawnlo a, mahse famkim tur erawh chuan kan beih a ngai. Mahni awm ang anga lungawi mai tur kan ni lo a, kan rin Lalpa duhdan leh lungawina tur ngaihtuah chunga kan damchhung ni kan hman tawk tawk a ngai.

Zirlai kan ni emaw hnathawk kan ni emaw kan thiltih rah zel hi kan la seng tur a ni a, mi tupawh a sualnaa awm reng chu chu sualnaah chuan an thi ang. A sualna kalsana felna umtu chuan nunna a chang ang. Kan lei damchhung taksaah chuan thuneihna engemaw chen kan nei ve a ni thei. Kan taksa tinungtu NUNNA erawh kan ta a ni lo a, nunna zawng zawng neitu chu Lalpa a ni a, a hnenah chatuan hun atana kan kir leh hma hian rorelna hmaa ding tlak turin i inpeih ang u.

Tu nge kan mawhpuh dawn?

 Tin, an mi sual khai pakhat chuan Isua a hau va, “Krista chu i ni lo vem ni? Intidam la, keini pawh min tidam ta che,” a ti a. Nimahsela pakhat chuan chhan pahin a zilhhau va, “Pathian meuh pawh i hlau na nge? Thuhmun rengin an hrem che hi. Keini zawng hremzia reng kan ni; kan thiltih man chauh hmu kan nih hi; he mi hi zawngin engmah a tisual si lo,” a ti a. Tin, “Isu, i ram i thlen hunah mi hre reng ang che,” a ti a. Tin, ani chuan a hnênah, “Tih tak meuhvin ka hrilh a che, vawiinah hian ka hnênah Paradis-ah i awm ve ang,” a ti a. (Luka 23:39)

             Misual kan nih chu inhrilh leh hranpa kan ngai lo. Bible hi awm lo mahse, Pathian hian kan sualna te min puansak dum dum lo mahse, thuhriltu ten Eden huan kaihnawih sualna min aukhum fo lo mahse, kan sual ve hrim hrim. Kan mihring mizia hian sual hi a hranpa in zir lo mahse, sual dan tur hi eng lehkhabuah mah chhiar tur awm kherlo mahse, kan sual ve hrim hrim. Kan chenhona khawvelah ah, kan inthenawmnaah, kan inhmelhriatnaah te hian pawnlam langtheiin kan innunsiak a, meng leh meng hi kan inbum suau suau a, mahni te thlengin kan inbum tel bawk a, kan sual ve ngawt mai.

              Hmangaihna kan atchilh mek lai hian ‘hmangaih tlak pawh hi kan awm tak tak ang em aw’ tih te pawh ngaihtuah tham a ni a, kan inhmangaih danah mahni inhmangaihna a tel tlat zel a, chu chu Kalvari tlanga khenbeh pahnih te hian min zirtir a tum te pawh niin ka hre hial! He huna mi pahnih khenbeha an lo awm ve kher kher hi chhuizui ta ila, a chhan leh vang emaw, a entir tum emaw, khenbeh ve te rilru leh ngaihtuahna tak tak chu kan zu hrethiam pha tawh hauh lo ang a, an thukhawchang zawk hi han sawi zui lawk teh ang.

                           Pakhat zawk chuan ‘Krista chu I ni lo vem ni? Intidam la, keini pawh min tidam ta che’ a ti a, a sawina rilru awm tur han chhuizui ta deuh ila, Ani hi zawngin mahni lam inen a, mahni leh mahni darthlalanga inhmuh chu a la hlat hmel khawp mai. A tunhma hun chu kan hriatsak lo, mahse ‘misual thiamloh chantir tlak’ niturin a nun a lo hmang liam ve tawh a, chung hun liamta chu thlir a, inchhir a, ‘nun kawng dik ka lo zawh ta lo kha’ tih lam ai chuan thinrim hrikthlakna tur zawng, puhmawh tur dap, mahni thiamlohnaah pawh midang mawhpuh tur zawng tlat, tihdam ngai, tanpui ngai, chhanchhuah ngai anih a inhre em em, mahse mahni lam tih tur erawh ngaihtuah leh der si lo, chu ngaihdan atang chuan a tidam theitu a bul maia awm reng si, engti bawk si lo chu a va thiamlo lehling ta. Mahse, hei hi keini kan nihna pawh a lo ni reng lo maw! Heti zawng hian ngaihtuahna seng teh ang!

              Kan mimal nunah, kan chhungkaw nunah, kan khawtlangah he hri thalo hi kan la chhawm nung zel a, nu leh paten anmahni inen lo in, an fate kawngdika kal turin an beisei a, an fate avangin chhungkua an buai niin an hria a, ‘intidam ula, keini pawh mintidam ta che u; nun kawng dik leh fel chu zawh ula, keini pawh nun nuamin kan nung ang chu’ an ti a, an fate lah chuan an nu leh pate ‘intidam ula, keini pawh min tidam ula; Enge in nih chuan bik, entawn turin nung ula, keini min thiamlo hmasa ngawt lo hian’ an ti ve bawk a, khawtlang hruaitu ten ‘kan ram rorel tura kan thlanchhuah te hian hetia min hruai tlat chuan’ an tih laiin kan rorel tu te chuan ‘mipuite hian an zir ngang si lo a’ an ti a, ‘Intidam ula, keini pawh min tidam ta che u’ tih thunawn hi kan hria emaw hrelo emaw kan aupui nitin chu a ni.

              Khenbeh misual pakhat zawk chuan a hau a, ‘Mahni lam inen hmasa lo a, chutia i thiamloh ngawt, keini chu hremzia reng kan nih laiin Ani chuan engmah a tisual hleinem’ a ti a, Ni e, hei hi kan damna thunawn zawk chu a ni dawn. Thunawn diklo zawk kan insak khum chhung chuan damna tak leh thiamchanna tak hi kan pawh dawn lo a, Van khawpui pawh khi kan kik hawng zo kher lo maithei ania. Kan damna tura tuartu ngei pawh hian mahni lam kan inthlir thiam phawt loh chuan min chhang lo mai ang a!

              Hawh teh u, kan thiamchanna Kalvari tlang hi thlir dan dangin in thlir teh ang. Misual pahnih ni tawh lo in, mi pakhat chauh, dinglamah nangmah, nangmah vek veilamah, i duhthlanna erawh chuan dinglam emaw veilam emaw ah a khengbet dawn che. Khawilam zawkah emaw midang hmuh kan tum thin a, a ni lo, veilam emaw dinglamah emaw midang hmuh i tum tlat chuan mahni i inhmu thei dawn lo. Tunah khan khawilamah nge i awm tih nangmah ngeiin ngaihtuah la, khenbeha i awmna lam kha sawn ngai i ni em tih mahni ngei inen ang che.

              Misual thiamchantir tlak kan lo niha, chatuan thutiam ‘vawiinah ka hnenah Paradisah i awm ve ang’ tih chu kan chan theuh theih nan mahni i inen thin ang u.

 

 

 

Lehkhabu publish duh - Publisher mamawh

 Sermon bu ka ziah, lehkhabu a publish ka duh a, Publisher/sum lam mamawhna phuhruk thei kan awm chuan lo tang dun ang hmiang. A manuscript en duh tan soft leh hard/print in kan inthawn dawn nia.

I have a sermon book wriiten in Mizo Language, I am looking for Publishers who will be interested in helping me to publish. Lets partner in Gods' Mission through this..God Bless

Pathian nihna

             Lalpa chuan ‘Hawh teh u, I ngaihtuah tlang teh ang u. In sualte chu sen lar angin sen tawh mahsela, vur angin a var ang. Sen duk angin sen tawh mahsela, beram hmul angin a awm ang. Isaia 1:18

           Thil reng rengah hian side A leh side B a awm kan ti thin a, he khawvel thil kalphung te, kan mihring nun kalchho te hian a khawilam lam emaw hi a nek tawn fo. Pathian ka hriatfiah dan emaw ka hriatthiam dan emaw hi engtiang zawng nge tih hi mahni kan inzawt ngai em aw; heti zawng hian han sawizau dawn teh ang. A chang hi chuan Pathian hi a awmta lo em ni tih tur hian kan rilru hi a buai thin a, Pathian hi a awm anih chuan engtia hetianga thleng thei nge ni ang tih zawhna te kan nei thin. Chutiang hunah chuan Pathian chu kan hmu side B deuh thin a, a chang chuan kan nunah malsawmna a thuah thuahin a lo thleng a, kan lawm em em a, Pathian chu kan hmu Side A viau bawk thin.

 Ni e, keini mihringte chuan Pathian remruat leh a khuarei thil tum te chu kan hrethiam hauhlo maithei a, mahse, chutihlai erawh chuan Pathian chu innghahna ngam tak tak Pathian a ni tih hi kan chian erawh a ngai lawi si. Chumi awmzia chu Pathian hian Side B lam a neilo tih hi kan lungphum tur a ni tawp mai. Hnial duh leh hnialna point hria kan awm maithei e. Mahse, Pathian chu Side A lam, a tha lama tang ngat ngar, a chhe lam emaw a sual lam emaw reng renga inhnamhnawihlo anih hi kan innghahna nise tiiin kan infuih a ni. Kan mihring nunah kan duhloh dan taka thil a thlen chang pawh a awm thei a, Pathian han mawhpuh mai duh rum rum chang pawh kan nei maithei a, mahse, i mawhpuh lo ang u. A chhan chu Pathian hian side B lam a nei lo.

Genesis hi Pathian chanchin kan hmuh leh kan hriat theihna hmasa ber a ni a, chuta kan hmuh chu lei hi a CHHIA leh a RUAK ngawt a nih laiin Pathian in THA a tih em em tur khawpin a siam tlat. Mihring hmasa ber a siam a, Sualin a tichhiat sak. Sual avang chuan khawvel tha em em mai pawh anchhedawng a lo ni ta. A tichhe tu chu Sual a ni. Chuta tanga kal chho zel chuan mi chi hrang hrang chanchin, Israel a  din chhoh dan, a zawlnei te hmanga a mite siamthat a tum dan, a tawpah phei chuan a fapa Isua meuh hmanga thil siam that a tum dan zawng zawng kan sawi senglo. Chung zawng zawngah chuan a tichhetu, Side B lama tan lo la ngar ngartu chu sual a ni.

Kan mihring nunah hian a tha lama min kaihhruai tum ngar ngartu Pathian a awm a, side B lama tan lo la ngar ngartu Sual a awm bawk. Pathian chu a dintu/siamtu a ni a, a tichhe ngailo. Pathian chu a petu a ni a, a laksak ngailo. Pathian chu rinngam a ni a, a ringngam apiangin a ropuizia an hmu a, a kalsan ve ngailo. Pathian ep lam chiahah hian sual hian tan a lo la ngar ngar a, chu chuan rinhlehna min pe a, rinngamna tur rengah pawh Pathian hi rin har kan ti thin. Pathian hian Side B lam aneilo tih hi kan rilruah hian nghet bur mai se, Sadraka te thian ho in ‘Kan Pathian hian min chhanchhuak dawnlo mahse, I milim chibai kan buk dawnlo’ kan ti ve thei mahna.

 

Chatuan hawlh thutlukna

Tin, Lalpa Pathianin leia vaivutin mihring a siam a, a hnarah chuan nunna thaw a thaw lut a, tichuan mihring chu minung a lo ni ta a (Genesis 2:7)

Vaivut chu a awm angin leiah a chang leh a, Thlarau chu a petu hnenah a kir leh a ni. (Thuhriltu 12:7)

 

Pathianin a duh taka a din, ama nunna thaw hmanga a tih nun he taksa hi nunpui ngamlo kan awm ta fo mai a, khawvel mai a ni lo a, kan Zoram zimte chhungah ngei pawh hian mahni intihlum hi kan awm ta fo mai. Chhan hrang hrang a awm ang a, mahni leh mahni insitna vang emaw nihtur ni phalo ni a inhriatna vang emaw a ni thei a, hlawhchham leh vanduaina tawh vang te pawh a ni thei ang. Thenkhat erawh chu midangte vang, an hmangaihna chhanlet anih loh vang emaw, midangten an diriamna leh hmusitna tuar zolo emaw avang te pawh a ni ang.

Nunna hlutzia hre tan chuan a chhan chu engpawh nise a hunlo a nunna hlu tak hloh a ni chu a uihawm tak meuh meuh. Kawng lehlamah chuan hetiang taka mahni leh mahni inhlut zo tawh lo, beidawnnain a tuam, hma huna beiseina nei ngam tawh lo, nun aia thih thlang ta hial mai te hi an khawngaihthlak awm a, Hetiang lamah hian kan infinchhuah leh kan inpuih tawn pawh a tul deuh deuh dawn nipawhin a lang.

Nunna hi kan duh a kan tihtawp theih anih rualin kan duha kan siam theih a ni lo a, kan tihtawp theih anih avang hian kan kuta awm a ni lo. Nunna hi thil awmsa, keimahni din leh siam ni hauhlo a ni a, a nun chhoh zelna tur atanah pawh thuneihna kan neilo. Kan tihtawp hian thil siamsa tichhia kan ni chauh zawk a, kan duh a kan din thar leh theih ngawt pawh a ni lo. Kan siam theih nilo, kan tihchhiat theih ringawt anihna hian kan ta anih loh zia pawh chu a tichiang awm e.

Nunna hi engtianga lo insiam anih leh engtianga tawp leh ta anih hi kan hre pha lo a, mihring thiamna leh finna hian a chhut pha lo. Kan taksa atanga kan tihtawp avang ngawt hian a tawp hlen ta tih finfiah a ni lo a, chutih a hnekin nunna chuan taksa chhuahsanin tawp si lo hian a vakvai zui ta pawh a ni daih thei. A titawptu chuan a thih hian a buaina te chu reh ta vekah a ngai a ni maithei a, mahse chutiang anih leh nihloh hi finfiah a ni lo a, a aia hreawm leh inchhirna hi a hmachhawn daih pawh a ni thei tihte thlengin ngaihtuah ngai a ni zawk. He nunna hian taksa a chhuahsan rual hian khawilam nge a pan a, engtiangin nge a awm zui zel tih hi ngaihtuah a pawimawh khawp mai.

Kan Pathian thu chuan mihring hi chihnih inbelhbawm atanga siam kan nih thu chiang takin min zirtir a, pakhat chu lei vaivuta siam taksa hi a ni a, pakhat leh chu chumi tinungtu Nunna hi a ni. A bul tan dan leh a tawp pawh min hrilh chiang a, taksa chu vaivuta din anih angin vaivutah a kir leh a, nunna erawh chu a petu hnenah a kir leh a ni. Taksa chu hun engemawti chhung atan a ni a, Nunna erawh chu chatuan atan a ni. Taksa chungah chuan thunei emaw kan inti maithei a, mahse nunna chungah hi chuan eng thuneihna mah kan nei lo. Mahni intihlumte hian kan hriat sual chu kan thih hian kan taksa chauh kan tihlum a, kan nunna chu kan tihlum tel theilo tih hi a ni. Taksa thihna hian Nunna thihna a ken tel kherloh avangin risk laknan chuan a fuhlo khawp mai.

Vawikhat thihna hian chatuan a daih a, risk lak fuhloh leh inchhir avanga thihna ata nunna a lo let leh theih a ni lo. I buaina chinfel nana i ngaih kha chatuan buaina thlentu che anih hlauh chuan i inchhirna chuan tawpni a nei ngai dawn tawh lo a, chinfel ngaihna a awm tawh dawnlo. Chu Chatuan hmun atanga i lei taksa buaina i rawn thlirlet hun tur ngaihtuah la,  tuna i buaina hi thihpui tham a ni meuh ang em? Thutlukna siam tawh azawnga thuthlukna pawimawh ber Chatuan hawhlh thutlukna i siamah hian i inchhir lo chiah ang maw?

Rinna thiltihtheihna

            Min thlahtute chuan an lo ring che a, an ring a, tichuan nangin i lo chhanhim thin. An au che a, tichuan chhanhimin an lo awm thin a, an ring che a, tichuan mualphovin an awm ngailo. Sam 22:4

            Pathian Lehkha Thuin ‘Tupawh amah ring apiang an mualpho lo vang’ a ti a ni. Rom 10:11

          ‘Kan Pathian hi kan rin thin avang hian mualpho ta zauh zauh ni ila, Pathian rintlak a ni ang em?’ Zawhna awmze neilo tak a va ni em! A ni lo, khawvelah hian Pathian tam tak an awm a, milem pathian kan tih te, ni leh thla, thing leh lung pathian a bia a, chutianga innghat leh chutiang chunga rinna nghat tam tak an awm. Han ngaihtuah mai pawhin chutiang milem siamchawp tena thiltihtheihna nei tura rin chu a atthlak kan ti. A chhan chu chung ang chunga rinna nghah chu awmzia a awmlo tih kan hriat vang a ni a, engpawh thlengse, min pui turin theihna an neilo tih kan hriat vang a ni. Chutih avang tak chuan kan Pathian pawh hi kan rinna chungah mualpho pui ta zauh zauh ila pathian dang nen danglamna a awm dawn em ni?

          Kan Pathian chu Pathian nung a ni kan tih rual hian a rintlak zia te, innghahna tlak a nihzia te kan puang tel nghal a, kan rin avangin mualpho kan tawh hi a thianglo hrim hrim. Kan mualpho pui anih chuan milem pathian biak nen a danglam lo ang. Chu tak mai chu kan Pathian pawh hian min tiam leh pathian dangte laka a danglamna a sawi, fiah a chona a ni. Keini lam hian kan ring zo tawklo thin hi a buaithlak lai chu a ni.

          Tumahin Vanram kan la hmu lo a, hremhmun pawh kan la hmu lo. Mahse, a awm kan ring. Kan hmaa tihtur awmah hlawhchham theih ani tih hre mahila, hlawhtlin kan inrin avangin lehkha kan zir. Zoram lam atangin chanchin min rawn hrilh a, a dik leh dikloh lam kan han hmu lo a, a dik kan ring mai. Rinna hian a hun leh hmun azirin lan dan hrang hrang a nei thei. Thil awmlo leh nitheilo tih hriat ngawih ngawihah rin luih lam a ni lo. Biakin chhip atanga zuanthlak a, Pathianin min lo dawm mai ang tih ang chi rinna kha kan Lal Isua pawhin a lo hnawl tawh.

          Lal Isua chuan ‘I rin chuan Pathian ropuizia i hmu ang ka ti lo che em ni?’ tiin min zawt a, Pathiana rinna tak tak zirchhuak tur chuan thih leh dam kara thuthlukna turah ngei hian ke kan chheplut ngam tur a ni. Pathian hi ruah a sur changa nihliap ang lekah kan hmang fo mai a, kan chunga engemaw a lo thlen changa min han hliahkhuh zauh atan kan duhtawk fo mai. Hei vang pawh hi a ni mahna, rinna hi kan nun hian a hriat fuh theihloh.

          A chang chuan kan rinna hi kan nitin nun atan a hnawksak chang a awm thin. Mahse, chutiang takah chuan kan rinna diktak dinhmun a hriat. Nunna emaw thihna emaw, nih nih kan ni mai ang chu tih khawpa sangah hian a lawm le Pathian hian amah rinna hi hmang ngam tura min lo duh. Zirlaiah hlawhchham mahla, NUN ah hlawhtlinna pe theitu che chu Pathian a ni a, hna lama tluang lo mahla, NUN hlawhtlinna pe theitu che chu Pathian a ni. Chu chu i rin ngam chuam Pathian ropuizia i hmu ang.

 

 

Uire lai an man hmeichhe pakhat

     Isua erawh chu Oliv tlangah a kal ta zawk a, Tin, zingah Pathian biak inah a lut leh a, mi zawng zawng a hnenah an lo kal a; tin, ani chu a thu a, anmahni a zirtir a. Tin, lehkhaziaktute leh Pharisaiten hmeichhe pakhat a uire lai an man an rawn hruai a, tin, a laiah an dintir a, Isua hnenah, ‘Zirtirtu, he hmeichhia hi a uire lai an man a ni, a uire lai takin. Dan lehkhabuah, Mosian hetiang mi hi lunga den hlum thu min pe a., nangin engtin nge I ngaih?’ an ti a, chu thu chu amah fiah nan an ti a, a hekna tur an hmuh theih nan, chutichuan Isua a kun a, a kut zungin leiah a ziak a, tin, an zawh sek sek avangin ani chu a tho va, an hnenah ‘In zinga sual nei lo apiangin amah chu lungin deng hmasa rawh se’ a ti a, tin a kun leh a, a kutzungin leiah a ziak leh a. Tin, anni chuan a thusawi chu an hriatin, upa berin a tan a, a tawp thlengin, pakhat khatin an relh chhuak ta zel a, chutichuan Isua chauh a awm ta a, hmeichhia a laia a awmna ngaia awm nen khan. Tin, Isua a tho va, a hnenah “Hmeichhia, khawiah nge an awm tak? Tuman thiam loh an chantir na che nge?” a ti a. Tin, ani chuan, “Lalpa, tuman mi chantir lo ve,” a ti a. Tin, Isuan, “Kei pawhin thiam loh ka chantir lo va che; kal la, tun hnuah tisual leh tawh suh,” a ti a (Johana 8:1)

Kan sawi thin a, ka’n sawi leh teh ang. Nang leh kei hi hetia en mai chuan kan that hmel, kan fel hmel, chhandam kan nih hmel, mahse, chu nih hmel ringawta chu Lalpa min tehna tur a ni lo. Min tehna tur chu kan felna tak takah zawk pawh ala ni lo, kan fel leh sualah a ni lo hrim hrim. Lal Isua, kan thiamchannna, Lal Isua, thiam min chantirtu, kan thiamlohna min thaibosaktuah zawk a ni teh kan nihna tur chu. Tunhma chuan misual buru I ni thin a, zu leh ruihtheih thil zawng zawng I rui kim vek thin a, motor ruih chiah hi I ruih theihloh awmchhun a ni a, in inchhung tan mai nilo khawtlang tan pawh ‘Hlep tur awmloa’ i ni a, hralh theih zawng zawng i hralh zo zel thin a, I hralh tawh hnu pawh nangmah bawkin i hralh leh thei hial a, chutianga sual buru khawlaia i awmlai chu Pathian hmangaihna chuan a rawn zawng chhuak ta che a, sunhlu kungah thei dang an lo ngai lo. Sunhlu chi i nih avangin sunhlu in i lo rah thin a, theihai chi i nih avangin theihaiin i rah thin a, sual chi, I pa pawh diabola a nih miau avangin sualin i rah thin a, sual rah, eiruk, hlemhlet, zu leh ruihtheih thil tih, duham, mi rel, tumah ngeihlo khan i lo rah thin a, mahse, Pathian hmangaihna chuan a rawn zawnchhuah takah che chuan i chi, I nihna kha Lal Isua chi, chithar in thlak i lo ni ta a, sual chi kha fel chi hmanga thlak i nih tak avangin felna rah a rah tura beisei i ni ta a, leiah i tla ang a,  I thi ang a, I tawihral ang a, ‘buh chi chu leia a tlaka, a ral vek loh chuan angaiin a awm reng thin, a thih erawh chuan tam takin a rah thin’ tih ziak ang khan, leia i tlak a, nangmah i ral zelna, I thih zelnaah Lal Isua chi chu a lo to ang a, kung te a lo chhuah ang a, buh kung atanga apar, apar atanga arah a lo chhuak ang hian Lal Isua felna kung a lo thanglian zel ang a, felna par, felna rah an lo lang chho zel ang.

Khawlaia suala i leh reng lai khan Pathian felna chu i innghahna, i chhuan tur awm chhun, i rin tur awm chhun a ni. I han fel chho a, kohhran i bel a, an lo duhsak che a, tantu te, Nilai thupui sawitu te i lo ni chho a, Sunday school kaikim lawmman te pawh i la ta hial a, zu leh ruihtheih thil te chu i lungtilengtu pawh an ni pha ta lo a, mahse i rintur leh i inghahna tur chu Lal Isua felna kha a la ni reng a, khawlaia bawlhlawh bawm nen in mut dun reng laia Lal Isua felna i mamawh ang chen chiah khan Sunday school kaikim lawmman la thei i nih hnuah pawh i la mamawh. I fel tawh em avangin Lal Isua felna kha i mamawh vak tawhlo ngawtlo. Nangma felna han chhuang vaih teh, i tla nghal vang vang a nimai, eng atangin maw i tlak ang? Pathian tehna atangin mawle. Chutichuan i felna chu a lo thang zel a, Bible te i zir thar leh a, Pastor hial i lo ni ta, KTP Leader i lo ni ta, Upa te i lo ni ta. A enga pawh lo ni chho rawh, Kohhran Pa tih hial tur pawh lo ni rawh, heta khawlaia i leh reng laia Lal Isua felna i mamawhna ang chen chiah tho khan i la mamawh reng.

Chutichuan misual ber atanga mi fel ber ni a kan hriat te pawh hian Lal Isua felna hi kan mamawh dan a inchen chiah a, he hmeichhe uire leh nang Pathian Biakina inkhawm thin leh, kei helaia thusawi mek hian Lal Isua kan felna zawk kan mamawh dan hi a inchen chiah a, tumah han inkawk tur bik kan awm lo, tumah sual hmel bik deuha inmelh tur pawh kan awmlo. Kan pastor tak hi chu ahmel te pawh a tha deuh a tih bik tur pawh a awm chuang lo. Chulaia hmeichhe uire, a lai taka an dintir leh a rawn hruaitu zawng zawng chuan Lal Isua, an felna leh thiamchanna an mamawhna kha a inchen reng, tumah lunga han indeng tur an awm lo. A chiang tiraw

Kan zir tan tang. Lehkhabu chu a thuhmahruai a awm hian a chhungthu a fiah awlsam, chuvang chuan a thuhmahruai kan han sawi hmasa a ni.

Lal Isuan Pathian thu a zirtir a, a sermon mek a, ngaithlatu pawh an tam a niang, mi zawng zawng a ti, chutia mi zawng zawng awmlai tak mai chuan sual bik em em mai hmeichhe uire an rawn hruai a, a mipa uire lam chu sawiloh, a lang lo hrim hrim. A uire lai tak an man a ni. Chat chat mai a, a chiang teh e maw.

Mizo customary law, Mizoram gazette a chhuah ah chuan Uire chu tihian a inhrilhfiah.

‘UIRE chu Pasal nei laiin mipa dang ngai sela, Uire a ni. Uirena hi hmeichhe sualna chungchuang tak a nih avangin a man pek tawh zawng zawng lak kir leh vek tur a ni a, a bungrua leh a thuam zawng zawng a chan vek bawk ang. Pipute atangin ‘vun inhlihsak’ em chu an ti ngai lo va, hak lai an chhuahpui thei’ tiin.

Uire chu enge ni? Pasal nei laiin mi dang ngai sela tih a ni, a neih mek kha nei chungin a dang va duh sela, a rinawm mekna lakah rinawm belh se la, a neih mek kha thlauhthla thak in mi dang va nei law law se tih a ni lo, a neih mek lai nen a dang nen tihna a ni, mi dang va nei law law sela tih a ni lo, midang ava neih law law chuan a dan a dang leh daih, va ngai tih chuan va nei chiah lo, mahse va inzawmpui si ti mai ang aw, a ril em a, sawi ril chi pawh a ni lo. Nula a uire theih em? Theihloh, a chetsual theih, mahse hmeichhe ho hi in vanduai khawp a, a chhia zawng zawng, hmeichhia, hming atang renga ‘chhia’ hi in chhawm a, nula in mi pa a lo chetsualpui pawhin ‘mi pa a uire a’ te an la ti hram a, uire chu pasal nei lai hmeichhia, a pasal laka rinawm lo a, midang va pawm, va chetsualpui kha uire diktak chu a ni.

I uire ve ngai em? Eeee.. tehreng e le, Eden huan atang khan la uire tluang zel… kan uire na hi e ril rem rem tak a ni. Pathianin ama anpuiin mihring a siam a, ama anpui ngeiin a ni a siam ni, mahse ama anpui kan nihna duhkhawp loin Pathian anpui nih duhin kan uire a, Evi atang reng a hmeichhe ho awmherh dan hi chu aw.. pui tak a ni pui tak, an nihna duhkhawploin an nihna kha nih an tum, an mithmul te hi an duhlo a, an ziat kawng vek a, an pawt kawng vek a, mithmul tho an ziak dum leh a, zing thawh atanga an in hnawih hlarh hlarh thin hi, enge an an tum i tih chuan anmahni kha an an tum lek a lo nia, an nihna kha nih an tum anih chu, mipa hi chu kan vannei a, kan nihna ah hian kan lungawi a, kan nihnaah kan ni mai a, zing kan tho a, kan han tuai pawk a, kan lung hi awi hliah hliah zel mai ni.

Tak taka, mihring zinga kan tel chuan ‘Ama anpuiin mihring a siam a’ a tih avangin mipa pawh kan tel ve tho tak tak a, chu mihring chuan a nihna Pathian anpuia siam anihna chu duhkhawp loin Pathian anpui nih a tum a, min bum pawh a ni lo, bum leh chuan tur awmlo a mawl chhah bial pawp kan ni e, mahni nihnaa lungawiloin, min siamtu min siamdanah lungawi zo lo in, duhkhawp lo in, min siamtu kan uire san ta a, Uire chu engtin nge a hrilhfiah kha, pasal nei laiin mi dang va ngai se tih kha a ni, pasal nei lai, pawmlai nei, Pathian nena lengdun thin, Amah nena inzawm tlat tura A anpuia siam chuan mahni nihna duhkhawp loin midang kan va duh ta a, midang nih kan duh ta a, Pathianah lakah chuah kan lo rinawm zo ta lo a, Pathian chauh kan duh khawp ta lo a, a thu zawmloin midang thu kan lo zawm ta zawk a, tisa taka midang va mutpui tihlam chauh a ni lo, kan rinawmna kan hralh, a thuawihna bawih ata talchhuah a mahni duhdan lama inhralhna, ei suh ei talhna kha midang a va zawmna chu a ni daih, chuan pasal in atangin hnawhchhuah kan lo ni ta a ni.

Lal Isua a piangthar, chi thara thlak kan lo nih tawh hnu phei hi chuan kan uirena hi a chiang. Mahni pawmlai Lal Isua, rinawmna thutiam i lakna, a nuamah pawh a hreawmah pawh Lalpa ka thlah lo ang che, ka phatsan lo ang che, kawng tluanin Isua ka zui zel ang, a peng zawng zawngah te pawh tih tel zeuh ang kan ni. Lalpa tan hian rinawm chu kan tiam a, kan rinawm lutuka a peng zawng zawng ah te pawh Lal Isua tana rinawm kan inti vek tawh mai, hahthlak ngaih ngaih tiru hringnun hi

Zu leh ruih theih lam ngawr ngawr, sum leh pai duhamna, eirukna ngawr ngawr hi sual huanga khung tur a ni lo. Mi ngaihmelh chu a uire a ni a tih ang chiah hi kan ni a, kan hmeichhia te an inti chhelo tulh tulh a, kan mithmuh theihna hi a ril tulh tulh mai nih hi, awt suh a tih reng lai hian kan thinlung hian awh tur a lo dap leh thin a, a unau hawtu chu tualthat a tih ang mai hian a hmel saw ka huat zawng tak a ni kan ti leh thin a, I kate chuan thu lawilo a sawi chu rorelna niah sawifiah angai ang a tih ang mai hian kan ka te hian thu lawilo lo chu sawitur a hrelo thin a, awmna tur a awm hi a tha, awmna tura awmlo erawh mi bo kan ni, kan va bo zing thin tak em, tih tur tih a tha, tihtur tihloh erawh sual a ni, tihloh tur chu tihloh mai tur, kan tih luih talh hi a va tam em! tihlohtur a tih reng laia kan lo tih chu Eden huana ‘ei suh’ tih ei talh nan thuhmun a ni.

Kawng hrang hrang hian nitin mai hian uire huanga khung tlak kan ni. ‘Tupawhin mi zui a duh chuan mahni hrehawm pawisa lo in a kraws pu in mi zui rawh se’ a tih mek laiin mahni nawmsakna tur tello chuan kan zui peih tawhlo a, ringtu te hian mahni nawmsakna tur um chungin kraws put kan tum a, kan uire puipa nen pasala in a chen, nawmchen kan tum a ni ta ber, a ruka va uire mai kan ni ta lo, a lang apauin kan uire a ni tawh zawk, kan huangtau dan hi pui tak a ni, in leh lo neih mai a ni lo, a mawi, a tha, mite awh tham kan duh ta hial a, ‘Tangka Sum ngainat hi sual tinreng bul a ni’ a tih laiin sum ngainat hi sual tinreng chinfelna bul a ni tih kan hriatthiam dan a ni tawh a, aw kan sualna te hian min umpha a ni mai tawhlo, min chiahpiah lutuk a, sualah pawh kan inngai tawhlo, a dan tur reng emaw kan ti hial tawh.

Chutichuan chu Uire nu pawh chu a uire lai tak an man a ni a, a chiang bel bawl a ni ang, amah pawhin thiamthu sawi a tum eihlo niturah ka ngai. Kan tlukloh Uire zu ni tal a chulaiah chuan, a tunhma nun emaw an inchhungkhur dinhmun emaw kan hriatpui lo a, chutiang dinhmuna ding tur chuan a rahbi a lo tleu pawh a nimahna, a vawikhat tihna, a vawikhat uirena chu nilo turah ka ngai, vawikhatnaah na na na hi chuan kan chesual mawh em mai, vawi hnih vawithumna lai pawh ni ta ve ang, chutianga duh hun taka man theiha awm ta chu a tlangnel viau tawh pawh a ni ang e. Chutiang anih vang te pawh chuan a nimahna, thiamthu sawi theiah pawh a inngai tawhlo a ni thei a, amah leh amah a in en a, a thiamlohna a hmu pha ve a ni tawh mahna. Kan tluklohna lai a ni ka ti ve tlat chulai chu.

Keini Uire ve chu kan uire lai tak hi a lang chiang a, mi zawng zawng mithmuhah a lang chiang a, kan pawnlam landan hian kan uire na chu a puangchhuak a, police man a inman ang niloin mi thinlung hian kan uire lai tak hi min man chiang teh zawng a nih hi tiru, Zu ruih lai tak mai min man a, a chiang ang hian, kan eiru lai tak mai chu kan in leh lo hian a puang chhuak a, kan duhamna leh kan hlepruk uirena te chu kan sumdawnnaah a lang chhuak a, kan uirena sual chu kan nupa inkarah a lang chhuak a, kan fa te nena kan inkarah a rah chhuak a, rawngbawltu zawk pawh kan bang chuang em ni, a ban nghet, a ding hram hram, a hma tawng tu tur zawk hi a tlanchhe nasa zawk, a hlau hlau, a thatchhia chhia, khawvel mite thahnemngaih lai a chawlh dan hram zawng, ‘Hlau suh’ tina reng a, hlauh dan tur dap tlat, milem bia ringtu ten an milem an rin aimaha Pathian nung kan nei tih ringzolo tu ni tawh hiala mawi, Pathian nung pawhin a nun zia tarlan ngaihna a hriat theih tawhlohna…. mahse, chutiang taka chianga tarlan, man kan nih tawh hnu pawhin keini zawng kan tawng zuap zuap a, kan insawi thiam a, kan aia thiamlo zawk, tive tho zawk, kan aia tinasa zawk sawi tur kan hria a, chungmite avang chuan thiamthu sawi theiah kan inngai a, mite pawhin an tilo bik hleinem, an eiru lo bik hleinem, an duham lo bik hleinem, aikal an la lo bik hleinem, an inkhawm bik hleinem, kan inchhungkhur khawsak a in anglo em mai, keini anga harsa chu nise keini aiin an ti nasa zawk ang, a hmelchhe em alawm, hmeltha ve se chu a lerh ve tho ang chu kan ti a, Kan insawithiamna hian ram ropui min thlen lo, midangten an tih avanga kan tihve hian thiamthu min thlen lo. Mahni fellohna, mahni uire na hmu theilo khawpa kan mit tihdela a awm hi kan ngawng tawh. A sila silfai mai theih kan ni tawhlo, rawhluma vuak khawh hlawk hlawk kan ngai tawh nih hi.

Chu hmeichhe uire leh nang leh kei hian mahni felna chhuantur kan nei lo, kan chhuan tur awm chhun chu Lal Isua felna chauh a ni kan tih kha, Lal Isua felna kan mamawh dan a inchen chiah kan ti tiraw, chutianga mahni thiamthu sawia kan tawng zuap zuap chuan Lal Isua felna chu kan chhuang em? Lal Isua felna chu chhuangin kan inhria em, Lal Isua felnaah chuan tlulutin kan inhria em? Teuhlo, a lai tak thelhin kan thelh lo, a khawpum thelhin kan thelh, Vanram hi van hmuh theih chin zawng zawng pawh khi nise kan thelh. I felna i chhuan hun hunah i tla thla vang vang kan tih kha, hetiang thiamthu, mahni emaw midangte atanga inkhaikhin emaw a kan tawng zuap zuap hian mahni felna, dikna, thatna kan inhmuh tir a, bumna thangah chiang taka awkin kan tal barh barh mek zawk a ni.

Chuti chung chuan khawia awmah nge kan inngaih, Evi leh Adama ang chiah chiah khan Thingkung phenah, theipui hnaha inthuamin kan biru tih kan inhre thiam em? Bible chuan chu hmeichhia chu a laiah an dintir tih min hrilh a, a va langchiang si em. Mi zawng zawng tiin a inziak a, mi zawng zawng chulai hmuna awmthu chu a awmlo, Bible hi dawt a mi, ni lo, Mi zawng zawng, chulaia awm leh chulaia awmlo te pawhin chu hmeichhe uire na chu an hrethiam, thiamthu sawitur aneihloh zia kha ralkhat atang pawhin, tuna chhiar mek nang leh kei thleng tan hian ka hnar tih tluka a chian avangin mi zawng zawng hmaah a lai taka thiamthu telloin a ding a tihna zawk a ni. Tuna chhiar mek te hi khatih hunlai khan khalai hmunah khan kan awm ve em ni? awmlo, mahse a uirena kha a chiang a, thiamthu sawi tur a neilo tih hretu kan ni ve tlat a, mi zawng zawng hian kan hria a, kan la hre zel bawk dawn.

Kan han sawi hrang hrang fellohna te eirukna te, kan dawihzepna te, kan sumdawnna fello zawng zawng mai hi a lang chiang em em a, a lai takah a ding to lurh mai a, a hmu pha leh hmu pha lo, a thawm ri va hrethiam leh hrethiamlo zawng zawng hmaah uire kan nihna hi a pho chhuak chiang em em a, keini pawh Mi zawng zawng hmaah, a lai takah min dintir a nih hi. Aii puk a thlam ropui hi kan la hmu lo, khawiah nge eng mualah nge a awm pawh kan hre lo, mahse, a thawm thangri lengvel hian eirukna, tu emaw chu a eiru a ni tih hi a tichiang a, chulai hmun chu la hmu lo in, la thleng lo in, la belchiang ve lo mah ila, mi zawng zawng hmaah dintir a ni a, a uire na tarlan a ni tlat.

Bin Ladena te i hmu tawh em ni? Hmu lo, mahse kan hmulo na a, kan hmaah an rawn dinglo na a, a sualna, hel lalpa a nihna te chu kan awmhmun atanga kan lo hriatchian ve tlat avangin mi zawng zawng hmaah a lai taka dintir a ni tlat. Khawvel lehlama chanchin thar ti a kan lo chhiar thin te hian kha mihring a uire kha a lai takah dintirin mi zawng zawng hmaah tih hi a hrilhfiah tiraw. Chu chu alawm mi zawng zawng hmaah a lai taka din hi a awmzia, a fiahna, a tirah chuan keipawhin mi zawng zawng han tih tawl chu ka ti a, a daw deuh em ni nge, thu a uar ve mai mai ni ang ka ti a, mahse, awmze neia mi zawng zawng a tihna a lo ni. Kan Pathian thu hi chu a va hausa thin em, thenkhat hi chu mi zawng zawng hmaah chawimawia kan awm a, lam tang hlir mai nei kan nih lai hian thenkhat hi chu mi zawng zawng hmaah a uire ngei a ni ang tih tura a lama tan ngamlohna tur hi a awm tlat asin.

Chu hmeichhia chu a va vannei em? A chungah khan dan thuneihna kha lek nghal mai chu nise, Lal Isua hmaah a ding tawp lo ang a, daipawnah an khalh chhuak ang a, an deng hlum nghal a ni awm si a, mahse, rorelna hmun an rawn thlenpui tlat mai. Chupawh a thlenna tur hmun dik tak mai, Lal Isua hmaah lehnghal. Amah hian a hrethiam lo, nang tal chuan hrethiam teh khai. Chutia Lal Isua hmaa an rawn hruai a, an han zawh chuan Lal Isua chuan ‘E.. a dik alawm, Dan thu tiboral tura lokal ka ni hleinem, tifamkim tura lokal alawm ka nih, a phu ve reng anih chu, in man chiang kher bawk a, thiamthu sawitur pawh a neihloh tawp chu, hruai chhuak ula, va denghlum ang che u’ han ti ta se, He Bible hi a buai vek ang. Sawifiah thiam silohin Pathian hmangaihna awmzia tur awm i hrethiam uar uar em! Ka sawifiah thiamlo na a, chutia a chhanglo ringawt te chuan Pathian hmangaihna te hi engtin emaw a tifiah uar uar asin.

‘Lalpa, hei a uire lai tak kan man a, dan thu chuan thi turin a chungthu a lo rel tawh a, nangin engtinge i ngaih’ an ti. Dan thu chuan thiamloh a chantir fel dim diam tawh a, a hremna tur pawh lunga denhlum, thih a ni dim diam tawh a, chutianga an thiamlohna nena daipawna hruai chhuah, khawngaihna dawng hmanloa sualin a denhlum tak hi mi za tam an awm asin, nang leh kei chu kan vannei, kan sualna nena Lal Isua hmaa dinna chance kan nei hi lawmthu sawi mai tur kan ni. Thi tur tho tho, nang leh kei hi daipawnah hruaichhuah a awmin, denhlum daih pawh ni ila, min denghlumtu te thiamlohna khan kan thiamchanna tur a paw chhuak chuang si lo a, thenkhat te hi chu kan thi hmel a chhiat dawn dawn nen..thihna duhawm zawk, second chance hmu fiah thei tura Lal Isua hmaa dinna chance kan nei hi ‘Lalpa ka lawm e’ tih mai loh chu sawi tur dang a awm lo. Chatuan atana thiamloh chang tawh, dan thu pawhin thiamloh a chantir dim diam tawh nang leh kei hi a vawihnihna atan Lal Isua hmaah hruai kan lo ni leh ta. Lal Isua rorelna hnuaiah zawk rorelsakin kan awm leh ta. Kan vanneih zia hi kan man thiam ang chu maw

Lal Isuan engtinmah a chhanglo. A kuna leiah a ziak a, enge a ziah tihah ngaihdan siam te an awm, thusawm pek kha a ziak tih te a awm, kei chuan engmah a ziak lo ka ti teh ang. A thai kawi ve mai mai a ni. ‘Dan thu chuan’ tiin Dan thu hmangin judgement/rorelna leh thiamloh chantirna an rawn thehchhuak a, engvangin nge amah Lal Isua bawk chuan Dan thu bawkin a lo judge let leh kher ang. A inhne hnai pawh ka ti lo. ‘A kun a’ a ti, a kun chhan chu te han ti ta ila, hmeichhia chu a en chuan amahah thiamlohna a hmu ang, thiamloh tur a hmu ang, mi kan enin judge an awl em asin. A hmeltha hle mai, a fel hmel hle mai, a sual hmel reuh a, zu in thin a ni maw, kuhve heh tak chu a nih ngei saw, kan va en rual hian engemaw zawng taka judge mai hi a awl riau. Chu Chu Lal Isua khan a duhlo a nih ka va ring em, chu hmeichhia chu a en chuan engemaw ti takin a thiamlohna a hmu dawn si a, anihloh leh chu hmeichhe rawn hruaitu te chu han en se la, an hmel reng mai kha mitmeng thip rem rawm, inzuah buk chhep chhup, an hmel ringawt pawh ‘Lalpa I mi siamte zawng zawng sualin an thim e’ tih sakpui tlak an ni tih chi kha an ni zawk mah ang a, anmahniah an thiamlohna  ahmu ve teuh dawn bawk si a, chu chu a duh chuang bawk si lo a, a kun ta ringawt mai a ni, chutia kun ngawt pawh chu a bul vel boruak a rit nasa mai si a, ngaihtuahloh pawh tum se ngaihtuah loh theih a ni nang, a rilru lakpennan a thaikawi ta mai mai a nih ka ring.

Hei ham.. Pathian that zia hi chu aw, a rilru natthlak zawk. Pathian hmangaihna hi a ril em avangin kan hrethiam lo a ni mai lo a, hriatthiam ngaihna a awmlo hial a, mahse, chu ngaihna awmlo hial lai chu a ropuina a ni bawk si. Kan sawi tak ang khan ‘Ni e, va denghlum rawh u’ ti ta se, Pathian hmangaihna te hi engtin nge kan hrilhfiah tak ang. Lal Isua hian min han en vang vang se, aw kan thiamlohna, kan fellohna, kan han sawi tak zawng zawng bawlhlawhna te hi, a hnen ata kan uirena te hi, amah kan pawm emaw kan intih tlat chunga kan fawmkem dang zawng zawng mai hi a va hmu chiang dawn em? A dik leh fel ni a inhre zawk, a uire lai mantu ni a inngai leh tidik zawk, dan lekkawhtu ni a inngai zawkte pawh min han en se, Kohhrana a rawngbawltu inti zawk, a khaipa inti zawk, a kul ataia Kohhran ban inti zawk te min han se ‘Ka chhiahhlawh Joba’ a tih ang tur hi kan vang ngawt ang tiraw, midang avanga thiam kan inchantirna zawng zawng te, ‘mite pawhin’ kan han tih ang chi zawng zawng avanga kan inthiam chawpna te hi… a va langchiang dawn tak em tiru, mahse, chumi zawng a min judge chu Lalpa thiltum a ni si lo, sualna permit min pe a ni lo, kan sualnaah thiamloh min chantir hi a tum a ni lo a ni zawk e, Chuvang chuan alawm Johana ziakah ‘Pathianin khawvel a hmangaih em em a, chutichuan a Fapa mal neih chhun a pe a, Amah chu tupawh a ring apiang an boralloh a, chatuana Nunna an neih zawk nan, Pathianin khawvel thiamloh chantir turin a Fa khawvelah a tir lo, khawvel amah avanga an dam theihna turin a tir a ni zawk e’ a lo tih ni. A chiang em, chianglo deuh anih chuan tihian chhiar nawn leh ang hmiang, ‘Pathianin uirenu a hmangaih em em a, chutichuan a Fapa mal neih chhun a pe a, Amah chu tupawh a ring apiang an boralloh a, chatuana nunna an neih zawk nan, Pathianin uirenu thiamloh chantir turin a Fa khawvelah a tir lo, Uirenu chu amah Lal Isua avanga a dam theihnan a tir a ni zawk e’ a lo ti anih chu.

Chutichuan nang leh kei, mi zawng zawng hmaa kan uirena lang chiang em em mai, Dan thu leh chhia leh tha hriatna zawng zawngin thiamloh min chantir zan tawh kha Lal Isua hmaah thlen a ni ta. Sual chuan thiamloh min chantir ngei tumin a mupui hmangin min hek mawlh mawlh tawh mai si a, Lal Isua a rawn tawng chhuak a, sualna neilo chuan deng hmasa rawh se a ti.

Lal Isua thuthlukna i ti mai ang. Sualna neilo chuan deng hmasa rawh se. I den hmain sualna i neih leh neihloh in en ve phawt rawh le. Mahni sualna inhmu hmasa rawh. Mahni lam in en rawh. Lal Isua thuthlukna pakhatna chu mahni lam in en a ni ta daih mai. Kan nihna a tira kan sawi kha Sual chi kan ni a, mahni kan in en chuan kan nihna dik tak, sual kan nihna, uire kan nihna kha inhmu thiam turin min duh a ni.

Min hrechiang em em tu pahnih an awm, Pakhat chu Pathian a ni, a hmaah chuan engmah hi thup leh zep a awmlo a, kan lang chiang. Pahnihna chu mahni kan ni. Mahni kan inhriatchian tluk hian tumahin min hrechianglo. Pathian chuan min hmu fiah tawh a, mahni lam inhmufiah ve turin min duh ta.

Kan sawi tak zawng zawng te kha darthlalanga hmangin han in en chhin teh, I pass vek em, Pathian hmaah heng zawng zawng hi chu ka naupan tet ata ka fihlimna vek a ni, hengah hian kei chu ka bawlhlawh ve lo e i ti thei em? Awhna laka filhimin i inhria em? Nangmah i in hmangaih angin i vengte i hmangaih chiah em?

Chutichuan mahni kan han infiah ta a, felna reng neilo, thiamthu sawi tur neilo, sual chi, kan pa pawh Diabola, uire denhlum tur kan nih kan han inhmu ve ta a, I felna i lo chhuan ve thin te chu felna pawh a nilo, chapona mai a ni tih te i lo hrefiah ta. Lalpan mahni inhmuhthiam tir che rawh se, heta ka sawi avanga thleng thei a ni ngawt lo ania, Mahni sualna in hmuhthiam a, mahni inen fiah thiam na chuan a upa ber atanga tana inpaih thawl turin, thehthang bo turin min pui dawn a ni. Mahni inhmuhthiam hma chu, midang hmanga kan in teh chhung chu, midang phena kan bihruk chhung chu, mahni thiamthu theipui hnah thuichawp kan inbel chhung chu keimahni a uire na te hian kian tih ni a nei ngailo ang. Mahni kan inhmuh thiam hnuah erawh chuan pakhat khatin nangmaha i chhuan thinte chu chhuan tlak annih lohzia hriain a bo ta zel a, vawilehkhata fel duak a ni lo, nangmah i ralna zelah fel chi Lal Isua chu a lo thanglian zel ang a, a lo rah zel ang.

A upa ber atanga a te ber thlengin thiamthu sawithei, thiamthu sawi thin ho kha an bo ta zel a, a tawpah thiamthu sawi tur neilo uirenu leh Lal Isua chauh an inhmachhawn ta ang hian, nang leh Isua chauh in awm ta, a tawpah chuan kei leh Lal Isua chauh kan awm ta a nih chu. Mahni kan inhriatchian hnuah chuan, mahni felna chhuan tur kan neilo tih kan inhriatfiah hnuah chuan Lal Isua felna chu kan chhuan tur awmchhun a ni tih kan lo hre ta a, Lal Isua felna chu kan innghahna tur a ni tih kan lo hrethiam ta a, Lal Isua felna chu kan rin tur awmchhun a ni tih kan lo hre ta a, Amah leh Mahni bak kan awm takloh hnu chuan Lal Isua felna lo chu chhuan tur dang kan neihloh pawh kan lo hrethiam ta.

Uire nu hmaa mi ding teuh kha an tlem tial tial avangin chu uire nu chu a fel tial tial lo, thiamthu sawi theih a neih belh telh telh lo, ‘kha a ni pawh engmah a ni bik lo a, a chhuah leh tawh saw, saw pawh.. saw pawh, ka tih reng kha, ka sual bik viauah i ngai a’ a ti zawt zawt lo, kan thiamthu chu keimahni a sual kiam zelah a ni lo a, zu in kan sim takah a ni lo a, kuhva ei ka sim takah a ni lo a, keini aia sual kawh tur kan neihah a ni lo a, midang ti ve tho an awmah a ni lo a, eiru ve tho an awmah a ni lo a, Amah Isua chu kan thiamthu a ni zawk, midang sualna leh bawlhhlawhna, uire na zawng zawngte chu thiamthu min sawitirtu nilo in mahni min inhmuhthiamtirtu a lo ni zawk, mahni kan inhmuhthiamna kha Lal Isua a min tlukluhtirtu, Lal Isua min rintirtu a lo ni zawk tur a ni, Lal Isua hmaa min dintirtu a lo ni zawk ang a, Chuta tang zel chuan, mahni kan ral zelnaah chuan tumahin thiamloh min chantir lo ang,  a tawpah ‘Kei pawhin thiamloh ka chantir lo a che, kal la tunhnuah tisual leh tawh suh’ min ti zel tawh zawk dawn a ni.

‘Kal la tunhnuah tisual leh tawh suh’ a tih hi ‘Tun hnuah chuan uire tawh suh’ a ti lo, ‘tun hnuah zu in tawh suh’ a ti lo, tunhnuah ‘eiru tawh suh’ a ti lo, Ui kawlh mi seh ching hi i thlunbeh chhung chu tumah a seh lo ang, thlunbeh anih avang khan che thei heklo mawle, a sehloh avang khan chu ui chu ui fel a nih phah ta em ni, Ni bawk hek lo. mahse chu ui chu tifing in ti zaidam ta la, chhuah eng ang pawh ni la mi a seh tawh lo ang. Hrui hmangin, ti suh, Dan hmangin chutichuan tih tur, tih loh tur hmangin kan inthlung bet a, Zu hi sual a ni tih hmangin kan inthlung bet a, kan inthlunbehna hrui te chu kan tal mar pawp pawp fo mai a, engemaw chen chu min veng ve ngei mai tak e, mahse chu formula ‘ei suh’ tih kha Eden huan atang reng khan a Fail chiang tawh a, chu fail na Dan chu apply thar leh tum hian awmzia a nei lo. Lalpa hian chu fail formula chu he hmeichhia chungah pawh hian a rawn apply leh hi ring suh

Ui kawlh mi seh ching chu tihfin a, tih zaidam zawk tur a ni. Chutichuan mi te tihkhai kha mite ngainat a lo ni tawh ang. Uire nu chu a uire theihlohna tur atana ven lam a ni lo, khuahkhirh lam a ni lo, a uire na thinlung kha tih fin a, thlak danglam lam a ni zawk e. Chu chuan uire na tur chance pawh nei eng sateh mahse, a uire tir lo dawn a lo ni. Zu va inleh tawh ngailoh te, va eiruk leh tawhlo te, va sual leh tawhlo te hi kan felna a ni mai mai lo. Permit kan inpe a ni lo kan tih tawh kha. Kan sawi tak zawk chu maw, a tira kan sawi, a thuhmahruai, mahni felna kan chhuanna kha, kha kha kan tihsual lian ber a ni a, khatah khan va tisual leh tawh suh kan inti duh a ni.

An felna an hmuh len avangin uire nu rawn man tu zawng zawngte khan anmahni uirena an hmuthiam lo a lo ni a, mahse Lal Isuan ‘Sualna neilo chuan deng rawh se’ an tih takah chuan mahni felna chhuan tur an lo nei biklo tih kha an hrethiam ta chiah a, an relhbo zo ta ang khan mahni felna kan chhuan avang hian, mahni sualna kan hmuh thiamloh avang hian Lal Isua felnaa intukluh lam kan hrethiam lo thin a, mahse, mahni kan inhmuh thiam hnu ah mahni felna bawk chhuang turin fel kan zir thar leh ang maw? Chu tah bawk chuan kan tisual leh dawn em ni? Kan felna kan chhuan vang hian midang kan hmu sual a, mi sualna atangin kan in khaikhin a, fello pui pawh felah kan inchhuah lui tlat thin kha a ni a, chu chu va chhuang leh tawh suh kan inti a ni.

Chutianga mahni kan in en let a, kan fellohna kan hmuhthiamna zel chuan ‘bawih thahnemlo ka ni e’ min tihtir thin a, kan thawktha hle ni a kan inhriat pawhin ‘thiamthu sawi thei ka ni lo e’ kan ti thin anih hi. Miten ‘a fel asin’ an tih pawhin Lal Isua hmaah kan in dintir a, mahni lam kan in en a, kan fellohna chuan Lalpa felnaah min tlukluhtir zel zawk a nih hi, mi inkhawmloh laia i inkhawm hian i felna chhuangin tisual leh tawh suh, mi te eiruk leh duhamnaa an inhai buai laiin hreawm taka dik leh fel taka i thawh bik avangin, chu mahni felna chu chhuangin tisual leh tawh suh, mi chu zu leh ruihhlo nena an nawmchen laiin mahni intihreawmin i in veng fimkhur tih mahni inhriain i felna chhuangin tisual leh tawh suh, chu chu i hriatthiam ngat chuan i thiltihah tibik inih i inhre ngam tawh ngailo ang a, i tihlohah pawh, i tlinlohnaah pawh i tihlohna, i zawmlohna chuan thiamloh a chantir nawn awn awn lo ang che ang a, Lal Isua felnaah zel i tlu lut thin dawn a lo ni.

Chutiang chuan mahni lam i ral zel ang a, nangmah ni tawhloin chi thar Lal Isua kha a lo thanglian zel ang a, nangmaha nung Lal Isua kung kha a lo rah thuah thuah dawn a lo ni zawk. Cocunut hi theihai in rah tum tlat se, a va hahthlak dawn em? Lal Isua chi leh kung ni hawtloa rah tha a rah kan tum thin hi a hahthlak, keimahni zawk hi ral ila, intulut zel ila, Lal Isua chi thar zawk chu a lo puitling ang a, a lo rah chho mai dawn alawm, ka fel ta, ka famkim ta ka ti lo, ka la fello, ka sualna te pawh a lo lang chhuak fo, mahse chung chuan min phetthlu ngailo ang, min phehthluk ahnekin chhuan tur thar ka neih Lal Isua felnaah min umlut zawk thin a, ‘bawih thahnemlo ka ni e’ kan ti leh thin a nih hi. Chutiang taka mahni kan inhriatfiah a, Lal Isua felnaa kan tlukluh zelna chuan ‘Kei pawhin thiamloh ka chantir lo a che, kal la, tisual leh tawh suh (I felna hnawl a, keima felnaa tlukluh hi rawn chhunzawm zel rawh)’ tih hi min lo hlawhchhuah tir zawk a lo ni.

Chu uire nu chuan thiamchang ka ni ta a ti lo, thiamloh chantir a ni lo tih erawh a inhria ang hian, Thiamchang tih leh thiamlohnaah thiamloh chantir a ni lo tih hi a dang daih tih te pawh hre tel ta ila, Thiamchang tih chuan thiamlohna neilo tihna a ni, chu uire nu leh keini erawh chuan thiamchang dinhmun hi kan luah pha lo, mahse, thiamloh chang ni mahila, thiamloh chantir erawh kan ni si lo, thiam kan chang ta nilo in, kan thiamlohnaah thiamloh chantir kan ni lo, ngaihdam kan ni, chu ngaihdam nih inhriatna zawk kha kan chhuan leh kan innghahna tur a lo ni, chuta tang zawk chuan alawm kan nun hi a tlawm theih thin. Thiamchang chuan chhuan tur a nei a ni, keini erawh chuan chhuan tur kan nei lo. Chhuan tur neilo hian kan chhuan tur awmchhun Lal Isua hi chhuang mai ila a lo fel mai zawk a lo ni. Mahni felna chhuan bansana Lal Isua felnaa kan tlukluh zel theihnan Lalpan a thu kan zavaia tanah mal min sawmsak rawh se. Amen.

Hnutchhiah tur rohlu

            Kan damchhung nite chhiar dan tur min zirtir ang che. Finna thinlung kan neih phah hialna turin (Sam90:12)

            I vanglai hian i siamtu hre reng rawh. Ni tha lote a lo thlen hma leh lawmna reng reng ka nei lo ve’ i tihna tur kumte a lo hnaih hma hian (Thuhriltu 12:1)

           

Kumthar kan chuangkai a, hmachhawp hrang hrang te pawh kan neiin a rinawm. Mihringte hian kan hmalam hun kan hrelo na a, hmachhawp hrang hrang leh remruatna hrang hrang kan neih erawh a tul. ‘A lo thlen hunah anih nih kan ni mai ang chu’ tih ngawt a theih loh a, a lo thlen meuh chuan a lo tlai duai thei tawh zawk. Chutiang anih mek lai chuan kan beiseiloh ang takin thil a inher thei a, tihtur leh hmachhawp hnutchhiah rem rum hian kan lei taksa hi kan chhuahsan te pawh a ni thei. Thihna hian a tawh remchan apiang hi a hnenah a hruai mai a, a hun leh hunloh lam emaw a remchang rihlo emai emaw a ti hek lo. Chutiang ang a lo thlen hunah chuan eng ang takin nge kan inpuahchah a, eng ang sulhnu nge kan hnutchhiah tih hi kan damlai ngei hian kan hrethiam tur a ni.

Khawvel hian rosum leh hausakna hi a dah pawimawh khawp mai a, engkim mai hlutna hi sum leh paiah min chhut sak a, chu kawngah chuan min hruai a tum thin. Chumi thanga awk tawh chu an damlai ngeia a tam thei ang ber neih tumin an phili a, thenkhat phei chu a dik leh dikloh lam pawh ngaihtuah hlei theilo in an inchhek hmanhmawh thin. Pathian thu erawh chuan he khawvel duhamna thanga awklo turin min zirtir a, chung ang rosum leh hausakna te chu engmahlo, rohlu tling a nihlohzia leh thlarau lam khawvela kan chhawm chhawn theih anih loh zia chiang takin min hrilh.

Khawvelah hian a hausakna te hmanga inchhek muk a, in la khawl tura lo piang kan ni lo tih hi kan hriatfiah a pawimawh khawp mai. Kan dam ve tek tek chhung chuan mamawh hrang hrang chu kan nei nameuh mai. Chung ang atana taima taka kan thawh te pawh a ngai. Chumi bak duh leh um erawh chu min phalsak lo a, kan hmuhtawk leh chantawk zelah lungawi turin min zirtir a ni. Chubak kan um hian keimahni leh keimahni kan intibuai a, mite mit hmuha chuan hlawhtling leh awhawm pawh kan ni thei. Hausakna sum leh pai te pawh kan thihsan reih ruih a ni thei. Mahse, a pawimawh zawk kan nunna hlu tak mai hi buai leh hmanhlelin kan hmanliam phah tlat.

Thihhnu khawvel atang hian kan damchhung nite hi rawn chhiar let leh ta ila, tuna kan hmanhlel ang hian he khawvel hausakna te hi kan um leh duh ang em tih te pawh hi ngaihtuah tel thin ila, kan hnutchhiah tak rosum te aia hnutchhiah tur thazawk leh ro tling zawk kan tihloh tam tak kan rawn hmu leh ani thei a, chungte chu tuna kan tih theih lai hian tih tumin hmanhlel zawk ila, nakina inchhirna tur kan tihloh te hi tih tum in kumin kumthar hi bul tan teh ang u. Chung ang kan tihhlawhtlin te chuan kan han ngaihtuah phak maia sum leh pai ai hian lungawina min siamin a rinawm a, kan lei taksa a liam hnu pawha midangte tana kan hnutchhiah theih rohlu a nih a rinawm.

Nghakhlel leh beisei taka kan thlir tur

Tun laia tuarnate hi nakina kan chunga ropuina tihlan tur nen chuan tehkhin thamah ka ruat si lo. Thil siam zawng zawngte chuan beisei em emin, Pathian fate lo lanna chu an nghakhlel hle si. Thil siam zawng zawngte chu …. Chhiatna bawih atan tihchhuahin an awm ang a, Pathian fate zalenna ropuiah chuan an lut dawn si a… chu chang a ni lo a, keini ngei pawh, Thlarau hmahruai neitu te hian, fa kan nihna nghakin, keini meuh pawh kan rilruin kan rum bawk si (Rom 8:18)

 

Kan tunlai mihring nun hi a hmanhmawh ta khawp mai. Engkim hi thleng zung zung mai turin kan duh tawh a, engmah hi kan nghak veng veng thei tawh lo. Kan nitin nun hi han chhui let ila, hmanhmawh tulna awm lemloah pawh hian kan phi chung tawh a, khawilo kan kal pawhin thlen thuai thuai kan duh a, eng ilo tih nikhua nise zawh vat vat kan duh a, Pathian ngei pawh hi kan dilna te min tihhlawhtlin sak zung zung turin kan duh. Science lam thiamna atanga kan zirchhuah ‘A thei thei din channa khawvel’ khan kan nun hi min kaihruai a nih hmel a, a hnuaihnung zawka kan awm lohna tur leh mi hnunga kawl ek thai kan nihloh nan hian kan hmanhleh niberin a hriat.

Chutiang taka nun hman chu a sual reng em? Thil reng reng hian thatna leh thatlohna a nei vek mai a, thil tha lo pawh hian thatna chhete chu a lo nei thin a, chu a thatna hman thiam chuan thil tha tak a ni thei. Hmanhmawh bakleng leh nghakhlel taka kan nun hian a tha zawngin min kaihruai se, kan nitin nunah te, kan thlarau nunah te, midangte nena kan chenhona khawvelah te malsawmna min thlen ang. Midangte Pathian hnena hruai kawngah te hian hmanhlel ila, Kan mimal leh chhungkaw nun a thatna tur hian hmanhlel ila, khawtlang leh ram damna tur hian hmanhlel ila kan va nihlawh dawn em!

Anihna takah chuan heti taka kan hmanhlel hian midangte min nekbeh tir a ni. Thil tha taka hman theih kha a tha lo zawngin kan hmang a, mi hnunga kan tlan lohnan midangte kan nekbet a, mi thlarau nun chawikan ai chuan mahni tanghma haiin kan buai a, midangtan chuan sawiloh Pathian tan pawh hian hun kan pe hman ta meuh lo. Kan ram leh khawtlang thatna te pawh hi mahni changkan nan leh midangte an san lutuk bik lohnan kan duh a, thahnem kan ngai mai mai. A thatna duh tak tak chu ni ila, heti hian kan awm suau suau lo tawp ang. Hlep nei turin kan thawhna pakhat ve mai a ni.

Mahni leh mahni inbum hi a lo awmtheih khawp mai. Thil reng reng chu kan duh tak tak anih chuan tawrh leh chan huamin kan bei thin a, a hlawhtling nge nge bawk thin. Kan beisei leh hmathlir hi mahni inhaivurna anih chhung chu a kawr atan ‘midang tana malsawmna’ tih hi hmang thin mah ila, midang tana hnawksak leh ninawm mai a ni reng ang. Pathian kan biak leh zuina kawngah pawh hian engvanga hmasawn theilo nge kan nih  kan inhre vek mai. Mite hian kan nun min chhiar a, min hrechiang em a, kan sawi leh kan thawh te hian nghawng a nei theilo thin a ni.

A tawp berah hetiang taka kan hmanhlel hian khawi hmun nge min thlen ang tih pawh hi kan ngaihtuah tel a pawimawh. Kan beisei leh nghahhlel ber tur chu kan zavai atana zalenna ni, chatuan atana kan chhandamna ni tur a ni a, he khawvel thil tam tak kan buaipui lai hian kan nghahhlel ber tur hi kan lo theihnghilh dah ang e. Khawvel thil atana kan beihna zawng zawng hian khawi hmun mah min thlen dawn lo a, he khawvel hun reilote atan chuan min lo chhawk zangkhai a ni thei, chatuan atan engmah min hnutchhiah dawn lo a, kan inchhirna mai tur hian kan lo hah thlawn ang e.

Thutiam rinawm

‘In thinlung mangang suh se, Pathian in ring e, keipawh mi ring ve rawh u. Ka Pa inah awmna tam tak a awm a, a awmloh chuan kan hrilh tawh tur che u a ni. Intan hmun siamin ka kal dawn hi, tin, intan hmun ka han siam chuan ka lo kir leh ang a, ka hnenah ka la ang che u, ka awmnaah nangni pawh in awm theih nan’ (Johana 14:1)

‘Ngaiteh ka lo kal thuai dawn e; mitin an thiltih ang zela pek turin ka lawmman ka hnenah a awm a. kei Alpha leh Omega, a Hmasaber leh a hnuhnungber, a Bul leh a Tawp ka ni’ (Thupuan 22:12)

 

Mihringte nun tinuamtu, awmze neia siamtu chu beiseina hi a ni. Beiseina hi neilo ni ila, kan nun hi beidawnna tur hlir hian a khat a, nung peih pawh hi kan awm kher awm lo e. A lian ber atanga a te ber, rethei bak berh tak takte pawh hian hmalam hun eng kan beisei a, kan retheihnate chuan engtikah emaw min la kiansan ve turah kan beisei thin. Chutiang zel chuan kan nuna harsatna lo thleng thin pawh kian hun neiturah kan ngai thin a, mihringte nuna hun tawp thihna hial pawhin min nan hunah thihhnu thawhlehna kan la beisei cheu thin. Chu kan beiseina innghahna lungphum pawimawh tak chu thutiam hi a ni awm e.

Thutiam reng reng chu a tiamtu an pawimawh fo a, mi rinawm leh rinawmlo kar chu hla tak a ni. A hlawhtlinna beisei ngamloh hnen atang chuan eng thutiam mah a rinawm tawklo a, a hlawhtlinna hmuh tur awmlo chu eng anga thutiam duhawm pawh nise, awmzia a nei chuanglo. Keini zawng kan vannei a, kan Lal Isua Krista zarah chuan thutiam rinawm leh thutiam tawh zawng zawnga thutiam duhawm ber kan nei. He kan lei damchhung mai nilo, kan thihhnu thleng pawha kan chhawm tur thutiam duhawm hi Krista chauhlo hi chuan min tiam theilo. Chutiang taka thutiam duhawm nei hian kan thutiam neih kan hrechianglo a, hriatchian kan tum lo a, kan kalpah mai mai fo a, thenkhat lo hnawl ta hial zawkte pawh kan awm thin.

Mimaltin hian thutiam thuhmun kan nei a, ‘mitin an thiltih ang zela pek tur lawmman ka hnenah a awm’ tih hi a ni. Kan thiltih ang zelin lawmman kan la chang dawn a, duhsak bik kan awm dawn lo. Hmelthat leh chhiat emaw, hausak leh neihnun lam emaw a ni dawn lo. He khawvel hausakna chen mek tu te hian retheihna nena hun hmangte pawh hi kan la awt dawn. Chuti anih avang chuan kan thiltih theuh hi kan uluk a, eng lawmman nge min dawn tir ang tih kan ngaihtuah tel a pawimawh. Nunna duh reng chung hian thihna hi kan lawmman dawn a ni mai ang tih a hlauhawm a, kan duhloh deuh lawmman hi kan dawn tur anih mai chuan kan inchhirna khua a sei hle ang.

Khawvel zirtirna leh rinna dang dang pawh hian kan damchhung thiltih ang zela lawmman dawngtur kan nih chu an zirtir teh meuh mai. Mahse, keini tluka rintlak leh duhawm chu an nei kherlo ang. Anni chuan malsawmna dawnna ang deuh chauh a an ngaih laiin keini chuan chatuan nunnan, hmangaihtu leh hmangaih kan len za tawhna hmun tur, hlimna leh lawmna sawi sen rualloh nen kan lenna hmun tur a ni a, a sum leh pai ang zawnga lei chhuah tur nise, kan ngam huai viau ta ve ang

Mahse, vanduaithlak takin tun nawmna leh hlimna kan um em avangin kan chatuan thutiam hi kan hlamchhiah thin si. Tun damchhung hun hi chatuan hunah khung dawn ta ila, a luah zau lo khawp ang. Mahse, chuti chung chuan kan tun hun hian kan nunah thu a nei zau em em a, kan duhloh dan thleng pawhin min kaihhruai thin. Vawiin huna tun hun la hmang mek nang leh kei hian kan zirna te, kan hnathawh te, kan damchhung khawsakna thil te hi ngaihtuah chiang ila, kan chatuan hun thleng nan kan phal em tihte pawh ngaihtuah ila, kan tana chatuan thutiam awm hlamchhiah phahnan hi chuan hmanglo ang u.

 

Pathian Zilhna

 ‘Mi suaksual hnênah chuan, Pathianin, “Ka thuruat hi eng tiziaa hriattîra, ka thuthlung hi eng tiziaa i kâa lam ngun nge i nih? Thunun i hua a, Ka thute hi hnung lamah i paih zêl si a. Rukru i hmuhin rem i tihpui a, Uirepate lah i kawppui bawk thîn. I kâ hi sual i pe a, I lei hian bumna a siam bawk thîn. Thu chungin i unau i sawisel a; Mahni nute fapa ngei chu i hek thîn. Chûng thil chu i ti a, nimahsela ka ngawi reng a; Chutichuan nangmah ang riakah mi ruat thîn: Nimahsela ka zilhhau ang che, Nangni Pathian theihngilhtute u, ngaihtuah rawh u! Chutilo chuan ka pawt sawm dah ang che u,  nangmahni chhanhimtu rêng an awm dâwn si lo. (Sam 50:19) (kaihtawi hret)

 Han chhiar liam thuak la, Pathianin misual a zilhna a nih khi. A mi zilha chu sual hmel i ti ngawt lo maw, ‘zilhna awm takah a zilh a nih hi’ te pawh i ti mai thei. Tin i chhiar ruala i rilru a lo lang tur chu i thenawmpa emaw, kan ram sawrkar hnathawk officer emaw, ram roreltu politician te emaw an ni ngei ang a, ‘hengte hi an tana ziah a ni ang a, an chhiar atan ava tha em’ te pawh i ti hial maithei. Nia, kan ram leh hnam hi a damlo nasa a, kan rawk nasa a, a tidamtu tur kan rorel khawl chelhtu te hi an thiamawm loh a, zilh deuh hi chu an mamawh chiang alawm.

 Chulam chu dah tha in, mahni inen chungin he thu hi han chhiar nawn leh teh. Nitin chanchinbu i lo bih ve thin Horoscope te anga engemawti zawng tala mahni inhmehbel chungin han chhiar la, nangma chungchang sawina a lo ni reng zawk lo maw! Mahni inen lo a, midang en chunga nun hman tlat hi thil awm thei leh thil thleng mek a ni a, kan siamthat theih loh midang nun umin kan phe buai nasa a, kan siamthat hmasak zawk tur mahni nun lam hi kan theihnghilh hial thin asin.

 Pathian hming chu kan lam ngun ve thin a, mahse kan mamawh hunah chauh, amahina min duhna zawnah erawh chuan ui puar koh ang mai kan ni thung a, mite thiltih kan sawisel a, an sualna kan hmu theih viau lai hian mahni lam erawh felna kawngah kan kal em tih kan inchhut ngai si lo a, Eiru kan ti a, kan au pui kan au pui a, Pathian in nun min pek te, hun min pek te, keimahni tan, keimahni duhdanin, a petu in a pek chhan leh duhdan ni hauh loin kan eiru nitin a, kan inhmu thiam hauh si lo. Hlawh neilo, eiruk tur neilo emaw kan inti ngawt a, sum leh pai kherlo thil kan suasam hi kan ngaihtuah pha lo.

 ‘I unau i sawisel a’ tihte chu mahni lam inen nan kan hmang lo hrim hrim a, a khawnawtin kan insawisel luai luai reng thung a, a thawk tha ber, fel ber, tling ber ang ziazangin midang chu kan khengbet zung zung a, Pathian hming lam nen kan delhkilh a, Amah Pathian lah chuan ‘kan zilh hlak ang e’ ti ta mai lo chuan ngawi rengin min lo thlir bawk si a, chutichuan kan thiltihah leh hnathawhah te chuan Pathian pawmpui emaw te hial kan inti tan ta. Mahse, Pathian thinur hi kan la tawngbaw dawn khawp. A zilhhau a i awm hunah chuan thianthu sawi tur i awm lo vang a, a pawhsawm hunah chu chuan engtin nge i tih tak ang le?